Spor Tırmanış-Puan Hesaplamaları
Tırmanış, Cesaretin Dikey İfadesidir!
İlave olarak; Okul sporları yarışmaları kapsamında kullanılan hesaplama prosedürleri ile Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu bünyesinde gerçekleştirilen Ünilig yarışmalarında kullanılan hesaplama prosedürleri bulunmaktadır. Aşağıdaki linkler üzerinden gerekli açıklamalara ulaşabilirsiniz.
Türkiye Dağcılık Federasyonu bünyesinde gerçekleştirilen yarışmalarda 3 disiplin temelinde farklı yarışma formatlarına göre değişen hesaplama prosedürleri uygulanmaktadır. Bu prosedürler Lider, Bouldering ve Hız disiplinleri temelinde kategorize edilerek aşağıda açıklanmaya çalışılmıştır.
ÖNEMLİ: Lütfen kişisel hesaplamalarınızda TDF Ulusal Kurallar Kitabını esas alınız.
Bütün turların ve prosedürlerin tamamlanmasının ve MHK tarafından kontrollerin yapılmasının ardından TDF internet sitesinde aşağıdaki Yarışma Puanlarını da içeren sonuç tablosu yayınlanmaktadır.
(Burada yanlış anlaşılmaması adına bir durumu açıklamakta yarar olduğunu görüyoruz. Milli takım için yapılacak çağrılarda 2024 yılı faaliyet takvimi açıklamalarında belirtildiği üzere sadece Türkiye Şampiyonalarında alınan puanlar dikkate alınacaktır. Bu linkten ilgili açıklamaya ulaşabilirsiniz. Yapacağınız kişisel çalışmalarda Federasyon kaynaklı verileri kullanmanızı tavsiye ediyoruz.)
Sporcular Yarı Final ve Final turlarında ilgili turlarda yaptıkları top, tutamak, hamle ve süre değerlerine göre sıralanırlar. Bunun tek istisnası ilgili turda eşitlik söz konusu olduğunda Ulusal Kurallar Kitabı esaslarında "Geri Sayım" prosedürün uygulanmasıdır.
Aşağıdaki örneğimizde görebileceğiniz üzere Final turunda Sporcular D ve F arasında tutamak ve hamle değerleri eşit olduğundan "Geri Sayım" prosedürü sonucunda D sporcusu 2'inci F sporcusu ise 3'üncü olmuşlardır. Benzer bir durum B, E ve A sporcuları için de geçerlidir.
(NOT: Süre; eşitlik olmayan/Geri Sayım prosedürüne dahil olmayan durumlarda sıralamayı değiştiren bir değer değildir.)
Her iki rota için de bu işlemler gerçekleştirildikten sonra sıra Sıralama Turu toplam Puanının hesaplanmasına gelmektedir. Burada uygulanan işlem ise S.T.T.P.=√(Rota A Puanı X Rota A Puanı) 'dır.
Örneğimizden yola çıkarak;
Sporcu D için Sıralama Turu Toplam Puanını hesaplayalım. S.T.T.P.=√(1X4) → S.T.T.P.=√4 → S.T.T.P.=2 'dir.
Sporcu A için Sıralama Turu Toplam Puanını hesaplayalım. S.T.T.P.=√(6X2) → S.T.T.P.=√12 → S.T.T.P.=3,46 'dır.
Akabinde hesaplanan Puan Rota-A değerlerine göre sporcuların Sıralama Turu A Rank değerleri belirlenir. (Yukarıdaki örnek bir rota hesaplamasında görüleceği üzere 12+ puanı alan sporcu B ve C'nin sıralama Turu A Rank değerleri 4 olarak belirlenmiş fakat liste genelinde 5 sırası kullanılmadan 12+ değerine en yakın sporcuya (örneğimizde 11 puan alan A Sporcusudur) rank değeri 6 olarak belirlenmiştir.)
Sonrasında hesaplanan Sıralama turu A Rank değerlerine göre Nihani A puanları belirlenir. Bu aşamada eşitlik olan sporcular için şu işlem uygulanır. (Örneğimizden yola çıkarsak; Sporcu B ve C eşit olmasalardı alacakları mertebe 4 ve 5 olacaktı. Eşitlik olduğu göz önüne alınarak Nihai A puanları belirlenirken bu mertebe değerlerini toplayıp eşitlik sayısına bölmemiz gerekiyor. Yani (4+5)/2=4,5 Nihai A puanları oluyor.
Lider Disiplini Puan Hesaplamaları
Lider disiplininde uygulanan ulusal yarışma düzenleri (Combined stil hariç) sol taraftaki gibidir. Bu düzenlerde kullanılan hesaplama prosedürleri Sıralama Turu ve diğer etaplarda farklılık göstermektedir.
⁕ Ulusal Yarışmalarda Kullanılan Hesaplama Prosedürü
⁕ Combined (B&L) Düzende Kullanılan Hesaplama Prosedürü
Sonuçların girilmesinin ardından öncelikli olarak Sıralama Turu Toplam Puanının hesaplanmasında kullanılacak Rota 1 ve 2 puanlarının hesaplanması işlemi yapılır. Her rota için aşağıdaki işlemler sırası ile yapılır.
⁕ Sıralama Turu Toplam Puanının Hesaplanması
Sıralama Turu Toplam Puanı Hesaplanma Tablosu-Örnek
Her sporcu için rota sonuçları doldurulur.
Hesaplamaların matematiksel hale getirilebilmesi için TOP yapan sporculara 250 puan, diğer sporculara aldıkları tutamak sayıları puan olarak verilir. Ayrıca "+" yani hamle alan sporculara da 0,5 ilave puan verilir ve ilgili rotanın puanı (Puan Rota-A) belirlenmiş olur.
Akabinde hesaplanan Puan Rota-A değerlerine göre sporcuların Sıralama Turu A Rank değerleri belirlenir.
Sonuçlarda eşitlik yoksa o rota için sporcuların alacakları puan, sporcular sıralandıktan sonra ki sıra numaraları ile aynı olur. Şayet rota sonuçlarında eşitlik var ise işlemlere aşağıdaki prosedür ile devam edilir.
Kural kitabında yer alan örnekten yola çıkarsan 6 tane birincimiz olsaydı bu sporcuların Rank değerleri 1 ve nihai puanları (1+2+3+4+5+6)/6=3,5 olacaktı.
⁕ Yarı Final ve Final Turları Sıralamaları
Final Turu Sonuçları Tablosu-Örnek
Yarışma Sonuçları Tablosu-Örnek
Önemli Not: Karışıklık olmaması adına burada MS Office Excel rank işlevini kısaca açıklamak yerinde olacaktır.
Microsoft Excel'de RANK işlevi: Bir listeyi sıralamanız gerektiğinde, sayının sıradaki yerini yani sayının konumunu verir. RANK işlevi, bu işlemi gerçekleştirirken aynı sayılar için aynı mertebeyi verir. Ancak, aynı sayıların varlığı sonraki sayıların mertebelerini etkiler. Yukarıda yer alan örnek ile açıklamak gerekirse; Puan Rota-A listemizde, 12,5 sayısı iki taneyse ve mertebeleri 4 ve 5 ise, 11'in mertebesi 6 olacaktır (5 mertebesine sahip bir sayı olmayacaktır).
Buradaki detay problem puanı bulunurken sporcuların aldıkları puandan başarısız oldukları deneme sayısının 10'a bölümünün çıkartılıyor olmasıdır. Örneğimizdeki Sporcu D'ye bakacak olursak sadece problem 1'de 10 puanı 4 denemede aldığını görürüz. Yani sporcu 3 kere başarısız olduktan sonra 4'üncü denemede başarılı olmuştur. Dolayısıyla sporcunun başarısız deneme sayısı 3'tür. F.T.T.P. ise Aldığı Puan-[O puanı alırken yaptığı başarısız deneme sayısıX0,1]→10-0,3=9,7'dir.
Örneğimizden yola çıkarak;
Sporcu D için Final Turu Toplam Puanını; F.T.T.P.= Rota 1 Puanı→ F.T.T.P.=10-[(4-1)/10)→ F.T.T.P.=9,7'dir.
Sporcu F için Sıralama Turu Toplam Puanını hesaplayalım.
F.T.T.P.= Rota 1 Puanı+ Rota 2 Puanı+ Rota 3 Puanı→
F.T.T.P.=[25-[(4-1)/10]]+[10-[(2-1)/10]]+[(25-[(1-1)/10]]→
F.T.T.P.=24,7+9,9+25→
F.T.T.P.=59,6'dır.
Bouldering Disiplini Puan Hesaplamaları
Bouldering disiplininde uygulanan ulusal yarışma düzenleri sol taraftaki gibidir. Bu düzenlerde kullanılan hesaplama prosedürleri Sıralama Turu ve diğer etaplarda birebir aynıdır ve Top/Zone ile Top Deneme/Zone Deneme Sayılarını esas alır.
⁕ IFSC Düzeninde Kullanılan Hesaplama Prosedürü
⁕ Çoklu Puanlama (Multi-Point) Düzende Kullanılan Hesaplama Prosedürü
Sonuçların girilmesinin ardından öncelikli olarak Sıralama Turu sonuçlarına göre sporcuların sıralanabilmesi için Top/Zone Sayıları ile Top/Zone Deneme sayıları excel formülü kullanılarak aşağıdaki gibi matematiksel hale getirilir.
Sıralama Turu Toplam Puanı Hesaplanma Tablosu-Örnek
Yarışma Sonuçları Tablosu-Örnek
IFSC Düzeninde gerçekleştirilen yarışmaların tüm etaplarında (Sıralama/Yarı Final/Final) bu yöntem ile sporcular sıralanırlar.
Her ne kadar Çoklu Puanlama düzeninin TDF Ulusal Kurallar Kitabına girişi daha eski olsa da 2024 yarışma yılı itibariyle uygulamaya alınmıştır. Sıralama turunda rota sayısının fazla olmasının yanında bu düzende yarışma yapmanın en önemli avantajı geri sayım prosedürlerine ihtiyaç olmaksızın finale kalan sporcuları sadece final turu sonuçları ile sıralamaya imkan sağlamasıdır.
Çoklu puanlama düzeni bunu her bouldering probleminde bulunan 2 adet zone tutamağı ile sağlar. Bu düzende gerçekleştirilecek yarışmaların da sadece final etaplarında uygulanacak olan çoklu puanlama düzeninde 5 ve 10 puanlı 2 adet zone tutamağı ve 25 puanlı 1 ad. top tutamağı bulunmaktadır.
Bu düzende icra edilecek final turlarında sporcuların sınırsız deneme hakları bulunmaktadır.
Final Turu Çıkış Listesi-Örnek
Final Turu Sonuçları Tablosu-Örnek
Yarışma Sonuçları Tablosu-Örnek
Bir çoklu puanlama yarışması hesaplanması ekranı sol tarafta görüldüğü gibidir. Burada sporcuların ayırıcı şekilde sıralanmasını sağlayan Final Turu Toplam Puanını bulmaktır.
Yandaki örneğimizden yola çıkarak Final Turu Toplam Puanı F.T.T.P. hesabının nasıl yapıldığını açıklamaya çalışalım.
Hız Disiplini Puan Hesaplamaları
Hız disiplininde uygulanan yarışma düzeni sol taraftaki gibidir. Bu disiplinde sporcuların farklı kulvarlarda olmak üzere 2 deneme hakları vardır. Bu iki deneme hakkından en iyi olan tırmanış süresi sıralama turu sonucu olarak kabul edilir.
⁕ Sıralama Turu Denemeleri ve Tur Sonuçları
Final Turları - 16'lı Başlangıç Düzeni
Final turları için öncelikle tur kontenjanı belirlenir. 3 farklı başlangıç prosedürü mevcuttur. Bunlar:
16'lı Başlangıç; Geçerli süresi olan sporcu sayısının en az 16 olduğu,
8'li Başlangıç; Geçerli süresi olan sporcu sayısının en az 8 en çok 15 olduğu,
4'lü Başlangıç; Geçerli süresi olan sporcu sayısının en fazla 4 olduğu durumlarda kullanılır.
Sıralama Turu Sonuç Tablosu-Örnek
Final Turları - 8'li Başlangıç Düzeni
Final Turları - 4'lü Başlangıç Düzeni
Final Tur Sonuçları 16'lı Başlangıç Düzeni-Örnek
Yarışma Sonuçları Tablosu-Örnek
2024 yarışma sezonu ile birlikte hız yarışmalarında sonuçlar anlık olarak yarışma alanında ekrana yansıtılacaktır. (Sol tarafta Final turlarında ekrana yansıtılacak sonuç takip ekranlarından birini görmektesiniz.)
2024 yarışma sezonu ile birlikte hız yarışmalarında sonuçlar anlık olarak yarışma alanında ekrana yansıtılacaktır. (Yukarıda Final turlarında ekrana yansıtılacak sonuç takip ekranlarından birini görmektesiniz.)
NOT:Bu sayfada genel puanlama esasları anlatılmıştır. Özel durumlar ve uygulanacak eşitlik bozma prosedürlerini bu link üzerinden TDF Ulusal Kurallar Kitabından incelemenizi tavsiye ediyoruz.
(Sayfa sonunda bu düzenlere ilişkin görsellere ulaşabilirsiniz.)
Klip Teknikleri
Z Klip ve Düzeltme